Chống ngụy biện, loại Dương Đông Kích Tây
Đây là những lỗi chủ yếu là đánh lừa bạn, tung hỏa mù, rồi rối trí, quanh co, đưa bạn vào mê cung, làm bạn mụ mị đầu óc,… để rồi lén lút hạ thủ lúc bạn chẳng còn biết trời trăng gì hết. Mình xin gộp hết tất cả những kiểu động tác giả, ra hư chiêu, đánh lạc hướng… vào cùng một loại, và cách đối phó cũng giống nhau.
Chiêu thức trong nhóm này rất đa dạng, thiên biến vạn hóa, bao gồm vài ví dụ điển hình như sau:
- Đánh lạc hướng (nhằm né tránh câu hỏi của bạn, hoặc để bạn quên đi trọng điểm, dẫn bạn xa rời trọng tâm để hướng vào vấn đề khác không mang tính quyết định),
- Vây Ngụy cứu Triệu (hỏi dồn bạn ở ở một chủ đề khác mà bạn chưa rõ, nhưng không ảnh hưởng lớn đến vấn đề đang bàn, nhằm khiến bạn quên đi trọng điểm),
- Chơi chữ (dùng những câu chữ tối nghĩa, hoặc hiểu thế nào cũng được, hoặc có ẩn ý khác),
- Dùng câu phức (dùng ngữ pháp phức tạp trong một câu dài khiến bạn rối trí, hoặc gài sẵn bẫy trong đó),
- Ngã ba đường (đưa ra vài lựa chọn hạn hẹp bắt bạn phải chọn, thường là chỉ chọn “Yes or No”, không cho bạn lựa chọn khác, rồi dùng nó bức bách bạn),
- Đứng trên phao (đưa ra một giả định, một tiên đề chưa được chứng minh để làm nền tảng rồi suy luận từ đó để đưa ra kết luận, giống như đứng trên phao vậy),
- Tổng quát sai (từ 1 trường hợp suy ra tất cả, hoặc “chuyện thế này xảy ra được thì chuyện gì chẳng xảy ra được?”), tối giản sai (để đơn giản hóa vấn đề, nhưng lại bỏ mất những manh mối quan trọng mang tính quyết định),
- Quơ đũa cả nắm (ghép 2 điều tưởng như tương đồng lại thành một nhóm để bạn chọn, ví dụ: “Cà phê, thuốc lá, ma túy đều là chất kích thích nên chúng đều có hại.”),
- Song đề sai (cho rằng một vấn đề chỉ có 2 mặt, nếu một mặt sai thì mặt kia phải đúng),
- Đổi khách làm chủ (thay vì chứng minh bạn có tội, họ bắt bạn phải tự chứng minh bạn vô tội, và tương tự),
- Gộp sai (dùng nhiều cái đúng kết hợp lại với nhau thành một cái sai),
- Phủ nhận trách nhiệm (đùn đẩy trách nhiệm đó cho một người khác, bộ phận khác,…),
vv..vv
►Đối phó:
– Lỗi này thường dựa trên những giả định ban đầu sai lầm, tiên đề chưa chứng minh, hoặc dùng cách giấu cây trong rừng, đại khái là chẳng có gì đáng ngại. Mặt khác, khi đối phương dùng cách này tức là họ không có luận điểm thuyết phục và rõ ràng, họ chỉ cố tình câu giờ hoặc quanh co trốn tránh vấn đề, bạn rất dễ chiến thắng nếu bạn có lập luận xác đáng.
– Để chống lại kiểu quanh co đánh lạc hướng này, đơn giản là hãy dừng đối phương lại ngay khi bạn cảm thấy mơ hồ, bắt họ phải giải thích một cách rõ ràng, tách bạch từng luận điểm một. Đừng ngại tốn thời gian, đừng ngại tốn công. Dù họ vẫn lầy lội quanh co trốn tránh thì bạn đã có đám đông làm giám khảo, họ sẽ dễ dàng nhận ra sự quanh co đó (thường thấy khi bạn chất vấn những người ở vị trí cao hơn, bạn không tiện vạch mặt họ khi họ đang quanh co trốn tránh, nhưng người khác sẽ đứng về phía bạn).
Xem thêm
Xem thêm
Nhận xét
Đăng nhận xét